Trong khi đó, một tác phẩm mô tả thường hướng tới sự minh bạch, rõ ràng. Từ khoa học thỉnh thoảng cũng xuất hiện nhưng thường thì tên của lĩnh vực khoa học sẽ có mặt trên tiêu đề sách, ví dụ như tâm lý học, địa chất học hay vật lý học. Hoặc giả sử, khi bạn không được tự do yêu trong đời thực, bạn sẽ có cảm giác hài lòng khi được sống với nhân vật đang yêu tự do trong tác phẩm và thích luôn tác phẩm.
Trong cùng một cuốn sách có thể thấy cả nguyên tắc và quy tắc. Sẽ không thể có một nền pháp luật tốt nếu đất nước không được trang bị vũ trang đầy đủ. Trên đây là tất cả những gì chúng tôi có thể nói về quan điểm chủ đạo trong một cuốn sách triết học.
Các nhà toán học đã miêu tả mối liên hệ giữa những chiếc cúc và khuyết trên một cái áo là sự tương ứng 1-1. Khi đó, bạn sẽ làm gì? Bạn cứ đặt giả thuyết và sau đó xem điều gì xảy ra.
Khi bạn áp dụng bốn quy tắc này để đọc bất cứ cuốn sách nào, kể cả những cuốn khá khó và dài, thì bạn đã hoàn thành giai đoạn đầu tiên của đọc phân tích. Và sẽ không có gì rắc rối nếu đó là một cuốn sách tốt. Đó chính là sự trân trọng tối đa mà bạn dành cho tác giả.
Hãy nghĩ đến bất kỳ một tổ chức nào đó như nhà thờ, một đảng phái chính trị, một tổ chức xã hội. Vấn đề đó là sự khác nhau giữa các câu trả lời của các tác giả. Điều quan trọng đầu tiên cần biết khi đọc sách của Aristotle là ta phải nhận thức rằng những điều đề cập đến trong các tác phẩm khác đều liên quan đến cuộc thảo luận này.
Những lợi ích đạt được khi đọc các tác phẩm sử thi theo lối tích cực, hay đọc có phân tích không kém gì lợi ích đạt được khi đọc các cuốn sách hư cấu khác. Tuy nhiên, trong quá trình sắp xếp đó, bạn không thể tránh khỏi mắc lỗi. Một câu đơn như John Doe đã ký hợp đồng ngày 24 tháng 3 trông có vẻ đơn giản nhưng nó nói lên nhiều điều cả đúng và sai.
Aristotle đã chỉ ra tính thống nhất của sử thi Odyssey trong một vài câu tóm tắt như sau: Một người đàn ông đã nhiều năm lưu lạc tha hương, bị thần biển Poseidon ganh ghét dõi theo từng bước khiến anh vô cùng chán nản. Trong đọc đồng chủ đề, bạn và các vấn đề bạn quan tâm phải được đặt lên hàng đầu, chứ không phải là cuốn sách bạn đang đọc. Người này sẽ cố gắng tìm ra những quy tắc không được thể hiện trực tiếp, nhưng có thể rút ra từ các nguyên tắc và chỉ ra các quy tắc nên được áp dụng như thế nào trong thực tiễn.
Người mới học trượt tuyết phải nghĩ đến các động tác thể chất, sau đó họ có thể quên đi, và thực hiện một cách tự động. Chơi chữ đơn giản chỉ là chơi với từ ngữ, và là lỗi hay mắc phải của những độc giả không chịu đọc phân tích. Cuối cùng là về cách thức.
Khi nói một tác giả trình bày không logic tức là tác giả đã ngụy biện trong quá trình suy luận. Chính đặc tính này của dữ kiện đã mang lại tiếng nói và phong cách cho bách khoa toàn thư. Dù sản phẩm cuối cùng của người nghệ sĩ có thế nào, dù chúng có vẻ như không tuân theo quy luật nào, thì nghệ sĩ đó cũng phải rất khéo léo để làm ra sản phẩm ấy.
Trong trường hợp nào, bạn cũng phải tìm được các vấn đề đó. Nếu độc giả không hiểu cuốn sách đó, họ chỉ có một cách duy nhất là dựa vào các kinh nghiệm đặc biệt của bản thân. Chúng ta có thể không thấy lo nếu 1.